Համո Սահյան

01.04.2022

«Կարդում ենք 20-րդ դարի գրականություն»

Համո Սահյանի՝ հատկապես բհությունը նկարագրող բանաստեղծությունները․ զուգորդումներ

«Անտառում», «Ամպրոպից հետո», «Մասրենի», «Մասրենի» («Կախվել է ժայռը), «Քարափը»

Էսսե գրիր Սահյանի՝ բնության նկարագրությամբ բանաստեղծությունների շուրջ։

Կարդալով Սահյանի բանաստեղծությունները նկատեցի, որ Սահյանը ամեն բնության երևույթին կամ անշունչ առարկաներին շունց է տալիս։ Սահյանի բանաստեղծություններում այդ անշունչ բնության պատկերը կարողանում է շնչել, զգալ, ունենում է տրամադրություն։ Սահյանը բնության շնորհիվ կարողանում է ասելիքը հասցնել կարդացողին։ Կարդալով զգում եմ, թե ինչ է ուզում ասել, ինչ տրամադրություն է բանաստեղծության մեջ։

Հայոց լեզու 31.03.2022

Թարգմանություն

Когда человек и борзая бегут наперегонки, побеждает собака. У борзой то же соотношение мышечной массы и веса, что и у человека. Следовательно, оба они должны бежать с одной скоростью. Но борзая всегда приходит первой. Дело в том, что, когда человек бежит, он всегда видит финишную черту. Всегда представляет себе конкретную цель, которой нужно достичь. Ставя себе цели, считая, что все зависит от того, насколько правильно сформулирована задача, мы теряем уйму энергии. Не нужно думать о цели. Думать нужно только о движении вперед. Двигаться вперед и корректировать маршрут в зависимости от новых обстоятельств. Именно так, думая только о самом движении вперед, мы достигаем цели или даже оставляем ее далеко позади.

Երբ մարդը և բարակը մրցավազք են  անում, հաղթում է շունը։ Բարակի մոտ հարաբերակցությունը մկանային համակարգը և քաշը նույնն է, ոնց մարդու մոտ։ Հետևաբար, նրանք երկուսն էլ պետք է վազեն նույն արագությամբ։ Բայց բարակը միշտ հասնում է առաջինը։ Բանը նրանում է, որ, երբ մարդը վազում է, նա միշտ տեսնում է ավարտի գիծը։ Միշտ ներկայացնում է կոնկրետ նպատակ, որին պետք է հասնել։ Ինքդ քեզ նպատակ տալուց, մտածելով, որ ամեն ինչ կախված է նրանից, թե ինչքանով է ճիշտ ձևակերպված առաջադրանքը, մենք կորցնում ենք շատ էներգիա։ Պետք չէ մտածել նպատակի մասին։ Մտածել պետք է մենակ առաջ շարժման մասին։ Շարժվել առաջ և կարգավորել երթուղին՝ կախված նոր հանգամանքներից։ Հենց այդպես, մտածելով միայն շարժվելու դեպի առաջի մասին, մենք հասնում ենք նպատակին կամ նույնիսկ թողնում ենք նրան հեռու հետևում։

Թարգմանություն անգլերենից

29․03․2022

Ընտրիր ռուսերեն կամ անգլերեն կայքերից որեւէ տեքստ եւ թարգմանիր։ Թարգմանության ժամանակ հետեւիր հայերենի կանոններին։

Կարող ես ընտրել նաեւ քեզ հարմար այլ տեքստ։

Թարգմանություն

Ուսումը համարվում է մարդու երրորդ աչքը։ Ներկայումս մարդկան մի մասը համարում է, որ բնագիտական առարկաները պիտի լինեն պարտադիր առարկաներ համալսարաններում, իսկ մյուս մասը մտածում է, որ բնագիտական առարկաները սովորելը շատ մեծ և անիմաստ բեռ է շատ երեխաների վրա։ Ես կցանկանաի դիտարկել այս երկու տեսակետները իմ սեպական ընկալմամբ։

Շատերը հակված են առաջին տեսակետին։ Առաջինը, բնագիտական առարկաների լայնատարած ուսումը ընդլայնել է մեր իմացությունը զանգվածների մասին։ Օրինակ, բոլորը գիտեն երկրի ձքողության ուժի դերի, շարժիչների մեխանիզմի մասին համալսարաններում և դպրոցներում բնագիտական առարկաներ սովորելու շնորհիվ։ Նաև բնագիտական առարկաները օգտակար են մարդկանց IQ-ն բարձրացնելու հարցում։ Ավելին, գիտությունը մեծացրել է աշխատանքի օղղակը, որի շնորհիվ շատերը հնարավուրություն են ունեցել աշխատել հաց և կարագ իրենց ընտանիքների համար աշխատելով գիտության ոլորտում։ Նաև գիտության ուսումը կարող է ֆենոմենալ դեր խաղալ երկրի եկանոմիկան հզորացնելու հարցում։

Մարդկան ավելիփոքր մաս աջակցում է երկրորդ տեսակետը։ Գիտուտյան ներկայությունը կրդական կենտրոններում վատնում է շատ աշակերտների և ուսանողների ժամանակը։ Օրինակ, շատերի ապագա նպատակը կապ չունի բնագիտական առարկաների հետ և գիտության ներկայությունը համալսարաններում խանգարում է ուսանողների, որպիսի նրանք կենտրոնանան իրեն համար գլխավոր առարկաների վրա։ Հետևաբար բնագիտական առարկաները չպիտի պարտադիր լինեն ուսանողների համար։ Ավելին, գիտության ուսման համար հարկավոր են լինելու հավելյալ լաբորատորիաներ, ուսուցիչներ և այլն, որը կբերի շատ մեծ ծախսերի։ Հետևաբար կառավարությունը չպիտի սարքի բնագիտական առարկաները պարտադիր առարկաներ։

Իմ կարծիքով այս երկու տասակատներն էլ ունեն կարևորություններ։ Փաստ է որ գիտության ուսումը կհզորացնի երկրի եկանոմիկան, սակայն գիտության ուսումը շատ մեծ բեռ է ուսանողների համար, հետևաբար կառավարությունը պիտի թողնի բնագիտական առարկաների ուսումը ուսանողների ընտրության հինման վրա։

Եղիշե Չարենց

17.03.2022

Խոհական բանաստեղծությունները. «Իմ մահվան օրը կիջնի լռություն», «Հարդագողի ճամփորդները»

1. Հանճարեղ ստեղծագործողի վերաբերմունքը սեփական անձի նկատմամբ։

Կարծում եմ Չարենցը համարում էր իրեն շատ կարևոր անձ և հանրության համար, քանի որ մտածում էր, որ իր մահվան լուրը իսկական աղետ է հայ ժողովրդի համար և նույնիսկ այն մարդիկ, ովքեր ծանոթ չեն իր ստեղծագործություններին և չեն ճանաչում իր արվեստը խորը սգում են իր կորուստը և զգում աշխարհի դատարկությունը առանց իրեն։

1. Անհատականությունն ու մասսան՝ հանրությունը։

Իմ կարծիքով ինքը իրեն համարում էր վառ անհատականություն ով ունի անհաս երազանքներ, ձգտում է դեպի լուսավոր երազներ, տարբերվում է բոլորից իր գաղափարախոսությամբ, նպատակներով, ըմբոստ է ու համարձակ։

Հանրությունն անգույն, անդեմ, գորշ, վախկոտ, առանց վեհ երազանքների, հարմարվող ու լոռ, անձայն, անտարբեր էր, ուստի հանճարեղ գրողին չեր կարող ընդունել այնպիսի ինչպիսին նա կար։

Հայոց լեզու

1․Տրված նախադասություններում մեջբերվող ուղղակի խոսքը փոխակերպիր անուղղակիի։
2․ Մեկնաբանիր կետադրությունը, ուշադրություն դարձրու, թե ստացված բարդ ստորադասական նախադասության մեջ որ հատվածն է դարձել երկրորդական։

26. Որդին խոնարհվելով շշնջաց հորը, որ մեն-մենակ է եկել ու պետք չէ մտածել անցյալի մասին։
27. Արիստոտելն իր աշակերտներին ասում է, որ եթե հարցնում են իր և իր ուսուցչի հարաբերությունների մասին, պիտի ասի, որ Պլատոնն իր բարեկամն է, բայց ճշմարտությւոնն իր համար ավելի թանկ է։

28. Մայրը ձեռքի դերձանը ցած դրեց և գլուխը տարուբերելով ասաց տղային, որ չգիտի, թե նրա հայրը ինչ պիտի աներ, եթե իրենց կողքին լիներ։

29. Հենց որ մենակ էինք մնում կրտսեր քույրս ասում էր, որ ընչանցքս արդեն սևացել է, որ տան տղամարդը ես եմ ու ես էլ պետք է որոշեմ, թե ինչ անենք։

30. Սահակը հարցրեց ծերունուն, թե նա ճանաչեց իրեն, քանի որ նա իր հոր զինակիցն է եղել։

31. Տեսնելով տնօրենին՝ քարտուղարը հարցրեց, թե ինչու է նա մնում քաղաքում, չէ՞ որ այնտեղ մնալով՝ նա վտանգի է ենթարկվում։

32. Ծերուկը, վեր կենալով տեղից, ասաց ինձ, որ լավ խորհեմ անելիքներս մինչև վճռական քայլ կատարելս։

33. Նա ավելացրեց՝ ասելով, որ ինքը միայն զգուշացնում է սպարապետին, մնացածը թող նա ինքը որոշի։

34. Լևոնը խորին հուզումով ասաց Սոնային, որ նա չի սխալվում, ինքը միանգամայն աննրբանկատ եղավ նրա նկատմամբ։

35. Ժպիտը դեմքին՝ խմբավարը ինձ և մյուս ունկնդիրներին հարցրեց, թե մենք շարունակում ենք պնդել, որ մենք՝ մրցույթի մասնակիցներս, անհաջողության ենք մատնվել։

36. Սեթը հաճախ էր ինքն իրեն հարց տալիս, թե ինչու ինքը խառնվեց այս գործին, ինչու ընկերները նրան մենակ թողեցին, նրանք կներեն իրեն և երբ կներեն։

37. Բարձրաձայն մտորում էի, թե ես նրան ծնողներիս շնորհիվ ճանաչեցի, և նա էլ դա չպետք է մոռանա։

38. Ընկերս հայտնեց ինձ, որ երիտասարդը վաղը պիտի բանաստեղծությունները կարդա և ուզում է իմ կարծիքն իմանալ։

39. Աշակերտներից մեկը Սոկրատեսին հարցնում է, թե ինչն է պատճառը, որ ոչ ինքը, ոչ էլ իր ընկերները նրա դեմքին երբեք թախծի նշաններ չեն նկատում, նա միշտ լավ տրամադրության մեջ է։

40. Վիլյամ Սարոյանը գրել է, որ թեև գրում է անգլերեն և ծնունդով ամերիկացի է, սակայն, ինքն իրեն համարում է հայ գրող, ոգին, որ իրեն մղում է գրելու, հայկական է։

41. Դիմելով որդուն՝ մայրը ասաց, որ անսա սգավոր մոր ձայնին, հետ դառնա մոլորությունից, իմանա, որ իր ձայնով նրա հետ խոսում է ամբողջ Վասպուրականը։

42. Ղևոնդ երեցը իշխանին ասաց, որ տարաժամ է և նա պետք է ելնի ու կատարի պարտքը աշխարհի առաջ և, որ բոլորը նրան են սպասում։

43. Նա քեզ հարցրեց, թե դու ինչ պիտի անեիր այն ժամանակ, որպեսզի իր օգնության կարիքը չզգայիր։

44. Վահանն հանդիմանեց ընկերոջը, թե ինչու նա չէր պարապել, և արդյոք նրան դուր է գալիս, որ իրենց խայտառակեց։

45. Նախագահն իր մոտ կանչեց նրան և հարցրեց, թե նրանք, որ շատ մարդկանց կյանք են դառնացրել, երեխաներ ունեն։

Հայկական մշակույթը Հելլենիզմի դարաշրջանում

Փետրվարի 28-մարտի 4
Պատրաստվե՛ք ներկայացնելու՝
Թեմա 4. «Հայկական մշակույթը Հելլենիզմի դարաշրջանում»՝
ա/ Հելլենիստական դարաշրջանը և Հայաստանը
բ/ Գիրը, Պատմագրությունը, Գրականությունը
գ/ Ժողովրդական բանահյուսությունը և Թատրոնը
դ/ Արվեստը /բանավոր, էջ 94-107, նաև այլ աղբյուրներ/.

Առաջադրանք.
1. Ներկայացրե՛ք Հայոց դիցարանի աստվածներին և նրանց պաշտամունքային կենտրոնները /Հունական դիցարանի աստվածների համադրությամբ/:

Դիցարանի գլուխ կանգնած էր հայր աստված Արամազդը՝ արարիչը երկրի և երկնքի, մարդկանց բարօրություն, լիություն և արիություն շնորհողը: Արամազդի պաշտամունքին նվիրված էին բազմաթիվ տաճարներ ամբողջ Հայաստանում: Նրա պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնը Բարձր Հայք նահանգի Դարանաղյաց գավառի Անի ամրոցում էր: Մատենագրական տեղեկություններից հայտնի է, որ այստեղ էին հուղարկավորվում հայոց արքաները:

Անահիտը հայոց դիցարանում մայր դիցուհին էր: Նա մայրության, պտղաբերության ու արգասավորության աստվածուհին էր, «մեր ազգի փառքն ու կենսատուն»: Նրան մեծարում էին «Ոսկե-մայր» տիտղոսով: Պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնը Բարձր Հայք նահանգի Եկեղյաց գավառի Երիզա (Երզնկա) ավանն էր: Եկեղյաց գավառը Սնահիտ դիցամոր պաշտամունքի շնորհիվ կոչվում էր նաև «Անահտական»: Կային բազմաթիվ այլ կենտրոններ ևս, հատկապես նշանավոր էր Արտաշատում գտնվող Սնահտական տաճարը:

Հին հայոց մեջ առավել սիրված աստվածներից էր Վահագնը’ ռազմի, քաջության ն ամպրոպի աստվածը: Վահագնի գլխավոր մեհյանը Տուրուբերան (Տարնո աշխարհ) նահանգում էր՝ Աշտիշատում: Մովսես Խորենացու գրառման շնորհիվ մեզ Է հասել Վահագնի ծենդյան օրհներգը, որ ոչ միայն հայ, այլև համաշխարհային գրականության գլուխգործոցներից է:

Գլխավոր աստվածություններից Էր Աստղիկը՝ երկնային լույսի, սիրո և գեղեցկության դիցուհին, որին էլ նվիրված է Վարդավառի տոնը: Համարվել Է Վահագնի կինը կամ սիրուհին, Աշտիշատում գտնվող նրա մեհյանը կոչվում էր «Սենյակ Վահագնի»:

Ժողովրդին սիրելի դիցուհի Նանեն ընտանիքի հովանավորն էր: Ըստ որոշ ուսումնասիրողների՝ վաղ ժամանակներում եղել է նաև ռազմի դիցուհի: Նրա պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնը Բարձր Հայքի Եկեղյաց գավառի Թիլ ավանում էր:

Հայոց մեջ մշտապես սիրելի աստվածներից էր Արեգ Միհրը՝ արևի, լույսի, կրակի և արդարության աստվածը: Ըստ հայոց հին հավատքի՝ Արեգակի սրտում ապրում էին 365 սրբեր, որոնցից յուրաքանչյուրը, տարվա մեկ օրը արդարությունն էր պահպանում Երկրի վրա: Այդ սրբերը վկայակոչվում էին չարը խափանելու նպատակով: Ավանդության համաձայն՝ Արեգակը մշտամանուկ Է, որն ամեն երեկո սուզվում է ամեն առավոտ դուրս է գալիս Վանա լճից, որի կապույտ ջրերի խորքում էր նրա ոսկյա ննջարանը: Արևի պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնը եղել է Բարձր Հայքի Դերջան գավառի Բագառիճ ավանում:

Տիրը դպրության աստվածն էր: Նա համարվել Է Արամազդի քարտուղարը, գրի ու գրականության, արվեստի և գիտության հովանավոր աստվածը: Պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնր Վաղարշապատից Արտաշատ տանող ճանապարհին էր՝ Երազամույն կոչված վայրում:

Համադրություն հունական դիցարանի հետ

Արամազդ-Զես, Անահիտ-Արտեմիս, Վահագն-Հերակլես, Աստղիկ-Ափրոդիտե, Արեգ Միհր-Հելիոս, Տիր-Ապոլոն և այլ։

2. Ձեր կարծիքով՝ նախաքրիստոնեական շրջանում կիրառվե՞լ են հայալեզու նշանագրեր: Բերե՛ք ձեզ հայտնի փաստեր /բլոգային աշխատանք/.

Մենք օգտագործել ենք օտար այբուբեններ, սակայն օգտագործել ենք հայալեզու նշաններ մեհենագրերում։

English

Grammar

A. Complete the sentences with one word.

1. What were you and Sarah talking about?
2. You didn’t like the film, did you?
3. My father loves opera, and so does my mother.
4. I’ve been to India twice. Have you? I’d love to go.
5. What have you been doing since I last saw you?

B. Circle the right answer a, b or c.

1. Could you tell me what time the bus leaves?
2. How many people usually come to this class?
3. I’ve read at least three books so far this month.
4. That was the best film I’ve ever seen!
5. The sooner you start, the sooner you’ll finish.

Vocabulary

A. Word groups. Underline the word that is different. Say why.

1. vain, stubborn, possessive, wise
2. cheerful, loyal, insincere, conscientious
3. flu, blister, cold, asthma
4. GP, A&E, specialist, doctor

B. Complete the sentences with a preposition.

1. Who were you talking to on the phone?
2. She’s very good at listening to people.
3. Sam is real pain in the neck.
4. She’s allergic to milk.
5. What are you waiting for?

C. Complete the sentences with an adjective made from the word in bold.

1. Damien is very forgetful. He never remembers our anniversary.
2. I’m ambitious — I want to go far in my profession.
3. My brother is very reliable. I can always depend on him for anything.
4. Luke is very moody — happy one moment and sad the next.
5. Medeleine is very sensitive. It’s very easy to hurt her feelings.
   
   D. Write words for the definitions.
   1. When blood comes out of, for example, your finger-bleed
   2. Bigger than normal, especially because of an injury or infection-swollen
   3. A piece of cloth used to tie round a part of the body that has been hurt-bandage
   4. A person who gets angry very easily-bad tempered
   5. A person who is always telling other people what to do-bossy
   6. A person who thinks he/she is superior to other people-arrogant

Assignment for 28.02.2022

Assignment for 28.02.2022
NEF Student’s Book Reading Get Stressed, Stay Young slide 17, ex-es e, d,
In some sentences write your viewpoint about the text including the questions from the ex. g

I think that there is no such thing as good stress, because when you are in a stressfull situation you are getting negative energy.

decade տասնամյակ
to cut down կրճատել
to claim պնդել
to strenghen ուժեղացնել
cell բջիջ
Classroom activities Listening The Interview , Writing / an informal e-mail slide 19