Անօրգանական նյութերի դասակարգումը
Նյութը տարածության մեջ որոշակի ծավալ զբաղեցնող մասնիկների համախումբ է խիստ որոշակի հատկություններով,կառուցվածքով,զանգվածով օժտված:Նյութերը բաժանվում են`պարզ և բարդի:
Պարզ են կոչվում այն նյութերը,որոնք կազմված են մեկ տարրի ատոմներից:
Բարդ են կոչվում այն նյութերը,որոնք կազմված են երկու կամ ավելի տարրի ատոմներից:
Տարրը որոշակի ատոմների տեսակ է:
Պարզ նյութերը բաժանվում են մետաղների և ոչմետաղների:
Մետաղները, բացի սնդիկից պինդ են,պլաստիկ են,ունեն մետաղցական փայլ,ունեն ջերմա- և էլեկտրահաղորդականություն,արըաքին շերտում ունեն չորսից քիչ էլեկտրոններ,շերտը ավարտելու համար կորցնում են էլեկտրոնները առաջացնելով դրական իոններ:
Ոչմետաղները,եթե պինդ են փխրուն են,մեծ մասամբ հեղուկ կամ գազային նյութեր են,չունեն փայլ,չունեն ջերմա- և էլեկտրահաղորդականություն,չունեն մետաղական փայլ,վերջին շերտում ունեն չորսից ծատ էլեկտրոններ,շերտը ավարտելու համար ընդունուն են էլեկտրոններ առաջացնելով բացասական իոններ:
Բարդ նյութերը բաժանվում են`օքսիդների,թթոիների,հիմքերի և աղերի:
Օքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կազմված են երկու տարրի ատոմներից,որոնցից մեկը թթվածինն է:ֆ
Թթուներ են կոչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կազմված են ջրածնի ատոմներից և թթվային մնացորդից:
Աղեր են կաչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կազվված են մետաղի ատոմներից և թթվային մնացորդից:
Հիմքեր են կոչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կաղմված են մետաղի ատոմներից և հիդրօսո խմբերից:
Թթուները`
HCl-աղաթթու-քլորիդ
HNO3-ազատակսն թթու,նիտրատ
H2SO4-ծծմբական թթու,սուլֆատ
H2CO3-ածխաթթու,կարբոնատ
H2SiO3-սիլիկաթթու,սիլիկատ
H3PO4-ֆոսֆորական թթու,ֆոսֆատ
Լրացուցիչ առաջադրանքներ
1.Առանձնացնել տրված նյութերը`Fe,SO2,HCl,NaCl,BaO,P,Ba(OH)2,Al,H2CO3,Al2O3,Al(OH)3,H2SO4,Fe2O3,HNO3,KNO3,CaCO3,CaO,S,Cl2,MgO,Mg(NO3)2 աղյուսակում և անվանում`
Մետաղներ |
Ոչմետաղներ |
Օքսիդ |
Թթու |
Հիմք |
Աղ |
Fe |
P |
SO2 |
HCl |
Ba(OH)2 |
NaCl |
Al |
S |
BaO |
H2CO3 |
Al(OH)3 |
KNO3 |
|
Cl2 |
Al2O3 |
H2SO4 |
|
CaCO3 |
|
|
Fe2O3 |
HNO3 |
|
Mg(NO3)2 |
|
|
CaO |
|
|
|
|
|
MgO |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.Կազմել հետևյալ աղերի բանաձևերը`
Կալիումի կարբոնատ- KCO3
Մագնեզիումի ֆոսֆատ- MgPO(4)
Ալյումինի սուլֆատ- AlSO(4)
Բարիումի սիլիկատ- BaSiO(3)
Երկաթի(ii) ֆոսֆատ- FePO(4)
Ցինկի քլորիդ- ZnCl(2)
Կալցիումի ֆոսֆատ- CaPO(4)
Մագնեզիումի նիտրատ- MgNO(3)
3.Լրացրեք բաց թողնված բառերը
Օքսիներ են կոչվում այն բարդ նյութերի,որոնք կազմված են երկու տարրի ատոմներից,որոնցից մեկը թթվածին է,որտեղ նրա օքսիդացման աստիճանն` -2 է :
Թթուները այն բարդ նյութերն են,որոնք կազմված են ջրածնի ատոմներից և թթվային մնացորդից:
Հիմքեր են կոչվում այն բարդ նյութերը,որոնք կազմված են մետաղի ատոմներից և հիդրօսո խմբերից:
4.Որոշեք օքսիդացման աստիճանը հետևյալ օքսիդներում և անվանել` N2O,MgO,Fe2O3,MnO2,Cl2O7,P2O3,SO3,SO2,K2O,FeO:
5.Հաշվել մեկ ացխածնի (IV)օքսիդի,ծծմբական թթվի,ալյումինիումի հիդրօքսիդի,մագնեզիումի նիտրատի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը,զանգվածային հարաբերությունները և զանգվածայն բաժինները: